تب در کودکان و بزرگسالان
تب و عوارض آن در بدن
تب و عوارض آن در بدن را همه ی ما از کودکی تجربه کردیم . در واقع تب نوعی سنسور هشدار بدن محسوب می شود . اما توجه به علائم هشدار دهنده جهت رفع و درمان آن برای سلامت بدن اهمیت دارد .
در این مقاله به اهمیت تب که شایع ترین نشانه عفونت در بدن است و همچنین میزان خطر ، عوامل ایجاد آن و درمان های مختلف می پردازیم .
تب در بدن تا چه میزان خطرناک محسوب می شود ؟
تب و عوارض آن نشان دهنده ی مبارزه ی بدن با عوامل بیماری زا و دفاع از سیستم ایمنی بدن است . با افزایش دمای بدن به بالاتر از میزان نرمال نمایان می شود . به عبارتی تب هشداری برای شروع اتفاقات ناخوشایند در سلول های بدن است . مانند گرفتاری بدن به انواع ویروس ها ، باکتری ها ، قارچ ها ، دارو ها یا سموم هست .
لازم به ذکر است دمای طبیعی بدن ۳۷ درجه سانتی گراد است اما این عدد در طول روز و بر اثر عوامل طبیعی متغیر است . به طور کلی دمای بدن صبح ها ۳۶.۱ درجه و در اواخر ظهر و عصر این عدد به بیشترین مقدار خود ۳۷.۲ درجه سانتیگراد خواهد رسید .
عوامل طبیعی دیگر نظیر چرخه قاعدگی ، رژیم غذایی ، ورزش و خواب فرد در ساعات مختلف روز از عوامل تاثیر گذار در تغییر دمای بدن خواهد بود .
در کودکان تب را باید جدی تر گرفت . برای مثال تب ۳۷.۵ در کودکان تب خفیف در نظر گرفته می شود . اما در صورتی که کودک نشانه ی دیگری نظیر استفراغ و یا اسهال داشته باشد نباید به سادگی از این مسئله عبور کرد . همچنین در کودکان تب بالاتر از ۳۸.۵ درجه خطرناک تلقی می شود .
علت تب ؛ چرا تب می کنیم ؟
بخش هیپوتالاموس مغز با عملکردی شبیه به ترموستات وظیفه ی تنظیم دمای بدن را بر عهده دارد . زمانی که دمای بدن افزایش می یابد هیپوتالاموس برای مقابله و پاسخ به بیماری و عفونت سعی در کاهش دما را دارد . این تقابل موجب ایجاد تب در بدن می گردد .
علائم ظاهری در بدن
در مواقعی تب همراه با علائم زیر ظاهر می شود :
- تعریق بیش از حالت طبیعی
- سرخی گونه ها به دلیل افزایش ضربان قلب
- لرز کردن
- سردرد
- بدن درد و درد های عضلانی
- احساس درد در پوست
- عدم اشتها
- تحریک‌پذیری
- کمبود آب
- احساس خواب‌آلودگی
- عدم تمرکز کافی
- کاهش انرژی و ضعف و بیحالی
مدت زمان تب در بدن چقدر است ؟
بنا به نوع بیماری ها می تواند مزمن و یا کوتاه مدت باشد .
- حاد در صورتی که کمتر از ۷ روز زمان ببرد.
- تحت حاد در صورتی که تا ۱۴ روز زمان ببرد .
- مزمن یا مداوم در صورتی که بیش از ۱۴ روز زمان ببرد .
اگر تب بیش از یک هفته تداوم داشته باشد و یا همراه با علائم دیگری بود ، باید به پزشک مراجعه نمایید .
در کودکان تب در شکم و سر تا چه میزان باعث تشنج می شود ؟
تشنج در کودکان به دلیل تب بالا رایج ترین اتفاق زمانی رخ می دهد که دما صعودی شده و به سرعت به ۳۸.۹ درجه ی سانتیگراد می رسد. تشنج های ناشی از تب خطر جدی به دنبال ندارند و عوارض کوتاه مدت دارند .
تب در بخش های مختلف بدن انسان از جمله شکم و سر ایجاد می شود. این نکته را در نظر داشته باشید زمانی که ناحیه ی شکمی کودک تبدار است علائم همراه آن استفراغ و اسهال است . در مواردی که سر کودک تبدار و ملتهب است علائمی نظیر مننژیت ، سردرد یا سفتی گردن را تحت نظر داشته باشید .
- اگر کودکی در سنین ۶ ماه الی ۵ سال دارید تب ممکن است منجربه تشنج شود .
- نزدیک به یک سوم کودکانی که حملات تشنج هنگام تب را تجربه می کنند ، معمولا طی ۱۲ ماه مجدد حمله‌ی تشنج را تجربه خواهند کرد.
پایکار بنیان طب نماینده ی انحصاری تب سنج های دیجیتالی امرن در ایران است .
در هنگام تب چقدر به کودک استامینوفن بدهیم ؟
در صورتیکه براى درمان و کاهش تب کودک ، از قطره استامینوفن مصرف می کنید ، باید در نظر داشته باشید دو برابر وزن کودکتان ، قطره ی استامینوفن بدهید.
به عنوان مثال اگر فرزندتان ۱۵ کیلو گرم وزن دارد، باید هر ۶ ساعت ، ۳۰ قطره استامینوفن در دهانش بچکانید !
علل ایجاد تب چیست ؟
البته در بسیار موارد افراد تب را با گرگرفتگی یا تعریق های ناشی از تغییرات هورمونی دوران یائسگی اشتباه می گیرند . گُرگرفتگی باعث ایجاد احسان ناگهانی گرما در بدن می شود در برخی موارد با حس گزگز ،قرمزی پوست و تعریق همراه می شود . تب در بزرگسالان نگران کننده نیست مگر اینکه دمای بدن به بیش از ۴۰ درجه ی سانتیگراد برسد تا نیازمند رسیدگی فوری گردد . اما در کودکان افزایش تب حتی به میزان اندک می تواند یک عفونت جدی را در پی داشته باشد ، عفونت گوش ریه ، پوست ، گلو ، مثانه و … .
تب سنج های دیجیتال ۷۲۰ اُمرن غیر تماسی و دارای سنسور های دقیق جهت تشخیص تب .
از عوامل ایجاد تب می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- عفونت های ویروسی شامل انواع آنفولانزا ، آبله مرغان، ذات‌الریه وکرونا
- عفونت های باکتریایی مانند مننژیت، عفونت کلیوی یا ذات‌الریه
- گرمازدگی
- در معرض قرار گرفتن پوست در برابر نور خورشید یا آفتاب سوختگی
- بالا بودن دمای محیط
- ورزش در مدت طولانی
- برخی بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید یا التهاب در پوشش داخلی مفاصل
- بیماری التهابی روده (IBS) و بیماری‌های خود‌ایمنی مانند لوپوس
- سرطان
- اختلالات هورمونی شامل پرکاری تیروئید
- ایجاد لختگی خون در عروق
- مصرف برخی آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهایی درمان فشار خون بالا یا تشنج
- برخی از واکسن‌ها مانند واکسن دیفتری، کزاز و سیاه سرفه یا واکسن های ذات‌الریه
- کمبود آب در بدن
- سیلیکوز
- مصرف نادرست داروهای غیرقانونی شامل آمفتامین و کوکائین
- ترک الکل
- هنگام دندان دراوردن نوزاد
- در برخی موارد علت تب نامشخص است
- نحوه ی اندازه گیری تب و دمای بدن
جهت اندازه گیری دمای بدن با استفاده از دماسنج از روش‌های :
- پیشانی
- دهانی
- رکتال (مقعدی)
- تمپانیک (گوشی)
- زیر بغلی
قابل اندازه‌گیری است . تب سنج های اُمرن در انواع مختلف پیشانی ، دهانی ، و گوشی ارائه شده اند .
تب سنج دیجیتالی
تب‌سنج دیجیتال وسیله ای ضروری جهت پایش تب است . کاربری آن ساده و در عین حال دقیق است و کمتراز یک درجه تب را اندازه می گیرد . برای گرفتن نتیجه ی بهتر طبق دستور العمل استفاده از تب سنج دیجیتالی پیش بروید . تب سنج های اُمرُن در انواع پیشانی ، زیر بغلی ، و دهانی ، تمپانیک یا گوشی عرضه شده اند .
درمان های خانگی اقدامات لازم جهت درمان تب در منزل :
۱ . این موارد می‌توانند در کاهش تب کودک و بزرگسال کمک‌کننده باشند:
- نوشیدن زیاد مایعات
- استراحت نمودن
- پوشیدن لباس‌های نازک و خنک
- دمای اتاق را خنک نگه دارید.
- از ملحفه یا پتوی سبک استفاده نمایید .
- آب سرد به طور موقت حرارت بدن را کاهش می دهد ، اما منجر به لرزیدن می گردد و بدن به سرعت تکان می‌خورد تا دما را افزایش دهد. بنابراین ، از آب ولرم استفاده کنید.
۲. برای بزرگسالان استفاده از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
۳. میوه های تب بر قوی مانند مانند پرتقال و کیوی سرشار از ویتامین C ، هندوانه و طالبی
۴. دارو درمانی با نسخه ی پزشک
در صورت مزمن شدن بیماری بهترین راه درمان مراجعه به پزشک است .
شرکت پایکار بنیان طب نماینده ی انحصاری برند اُمرن در ایران است .
